büyük selçuklu imparatorluğu ne demek?

Büyük Selçuklu İmparatorluğu

Büyük Selçuklu İmparatorluğu, 11. ve 12. yüzyıllarda Orta Asya ve Orta Doğu'da hüküm sürmüş, Türk ve İslam tarihinin önemli devletlerinden biridir. Temelleri Oğuz Türklerinin Kınık boyuna mensup Selçuk Bey tarafından atılmıştır.

Kuruluş ve Yükseliş:

• Selçuk Bey: İmparatorluğun kurucusu olarak kabul edilir. İslamiyet'i kabul etmiş ve Türkmenleri bir araya getirerek bağımsızlık mücadelesi başlatmıştır. (https://www.nedemek.page/kavramlar/selçuk%20bey)
• Tuğrul Bey: Selçuklu Devleti'nin ilk sultanıdır. Horasan'ı ele geçirmiş ve Bağdat'a girerek Abbasi Halifesi'ni Şii Büveyhoğulları'nın baskısından kurtarmıştır. Bu olayla birlikte İslam dünyasının siyasi liderliği Selçuklulara geçmiştir. (https://www.nedemek.page/kavramlar/tuğrul%20bey)
• Alparslan: Tuğrul Bey'in ardından tahta geçen Alparslan, Bizans İmparatorluğu'nu Malazgirt Meydan Muharebesi'nde yenerek Anadolu'nun kapılarını Türklere açmıştır. (https://www.nedemek.page/kavramlar/alparslan)
• Melikşah: İmparatorluğun en parlak dönemini yaşatan hükümdardır. Nizamülmülk'ün vezirliği sırasında devletin sınırları genişlemiş, bilim ve sanat gelişmiştir. (https://www.nedemek.page/kavramlar/melikşah)
• Nizamülmülk: Melikşah'ın ünlü veziridir. Devlet teşkilatını düzenlemiş, Nizamiye Medreselerini kurarak eğitim sistemine büyük katkılar sağlamıştır. (https://www.nedemek.page/kavramlar/nizamülmülk)

Devlet Teşkilatı ve Kültür:

• Selçuklu Devleti, merkeziyetçi bir yönetim anlayışına sahipti. Sultan, devletin en yetkili kişisiydi.
• Divan teşkilatı: Devlet işlerinin yürütüldüğü önemli bir organdı.
• İkta sistemi: Toprakların hizmet karşılığında askerlere verilmesi sistemidir. Ordunun güçlenmesine ve üretimin artmasına katkı sağlamıştır. (https://www.nedemek.page/kavramlar/ikta%20sistemi)
• Selçuklu kültürü, Türk, Fars ve İslam kültürlerinin birleşimiyle oluşmuştur. Mimari, edebiyat, sanat ve bilim alanlarında önemli eserler verilmiştir.

Yıkılış:

• Melikşah'ın ölümünden sonra taht kavgaları başlamış ve devlet zayıflamaya başlamıştır.
• Haçlı Seferleri: Selçuklu toprakları üzerinde büyük tahribatlara yol açmıştır. (https://www.nedemek.page/kavramlar/haçlı%20seferleri)
• Atabeylikler: Merkezi otoritenin zayıflamasıyla birlikte bağımsız hareket eden atabeylikler ortaya çıkmıştır. (https://www.nedemek.page/kavramlar/atabeylikler)
• 1157 yılında son Selçuklu sultanının ölümüyle birlikte Büyük Selçuklu İmparatorluğu yıkılmıştır. Ancak, Anadolu Selçuklu Devleti gibi çeşitli Selçuklu devletleri varlıklarını sürdürmeye devam etmiştir.

Büyük Selçuklu İmparatorluğu, Türk ve İslam tarihinde önemli bir dönüm noktası olmuştur. Anadolu'nun Türkleşmesi ve İslamlaşmasında büyük rol oynamış, İslam dünyasının siyasi ve kültürel gelişimine önemli katkılar sağlamıştır.